Dwingende rechtsbepalingen van het nieuwe vennootschapsrecht: wat betekent dit voor jou?

Op 1 januari 2020 treedt het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) in werking voor alle bestaande vennootschappen.

Concreet houdt dit in dat de dwingende rechtsbepalingen van het WVV automatisch van toepassing worden zelfs wanneer de statuten van jouw vennootschap nog niet werden aangepast. Dit betekent verder dat elke hiermee strijdige bepaling in de statuten van jouw vennootschap voor niet geschreven wordt gehouden en je de strengere bepalingen van de wet dient toe te passen. De andere (aanvullende)  regels van het WVV  zijn slechts van toepassing voor zover de huidige statuten van de vennootschap geen andere regeling voorzien.

Er werd door de regering voorzien in een niet-limitatieve lijst met dwingende rechtsbepalingen waarvan enkele hierna kort worden besproken.

Benamingen en afkortingen van de vennootschapsvormen

Vanaf 1 januari 2020 worden de benamingen en afkortingen van de vennootschappen anders gelezen. Zo zal de benaming “gewone commanditaire vennootschap” moeten worden gelezen als “commanditaire vennootschap’, de benaming “besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid” als “besloten vennootschap”, “coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid” als “coöperatieve vennootschap”, en komen de afkortingen VOF in de plaats van V.O.F., CommV in de plaats van Comm.V, BV in de plaats van BVBA, en CV in de plaats van CVBA.

Het is dus niet nodig te voorzien in een statutenwijziging op dit punt. De vennootschap kan de nieuwe benaming van haar rechtsvorm, en de afkorting daarvan, dus gebruiken voordat haar statuten aangepast zijn.

Tip: houd met de nieuwe benaming en afkorting rekening voor al uw vennootschapsdocumenten, zoals verkoopfacturen, offertes, verslaggeving, brieven, aankondigingen, website, algemene voorwaarden, etc…

Ter herinnering wordt vermeld dat het onderscheid tussen de burgerlijke en de handelsvennootschap reeds vanaf 1 november 2018 is verdwenen. Dit betekent dat de verplichte vermelding “burgerlijke vennootschap met handelsvorm” niet langer moet worden opgenomen op uw vennootschapsdocumenten vanaf voormelde datum.

Netto-actieftest en liquiditeitstest

BV’s zullen vanaf 1 januari 2020 slechts tot winstuitkeringen kunnen overgaan met inachtneming van de netto-actieftest en liquiditeitstest.

De nieuwe regeling laat toe om op elk ogenblik van het boekjaar tot een uitkering over te gaan en heeft betrekking op alle uitkeringen zonder onderscheid tussen dividenden, tantièmes of andere gelijkgestelde verrichtingen zoals de inkoop van eigen aandelen, financiële steunverlening, uittreding en uitsluiting lastens het vennootschapsvermogen.

Het bestuursorgaan draagt de verplichting om de gegevens waarop het zich bij de uitvoering van beide testen heeft gebaseerd, samen met zijn bevinden op te nemen in een verslag.

Netto-actieftest

Het uitgangspunt is dat het netto-actief[1], berekend op de laatste goedgekeurde jaarrekening of een meer recente staat van activa en passiva, niet negatief mag zijn of door de uitkering mag worden. Hierbij wordt, specifiek voor de voormalige BVBA en CVBA,  de opmerking gemaakt dat het volgestorte gedeelte van het (vast) kapitaal en de wettelijke reserve vanaf 1 januari 2020 automatisch worden omgezet in een statutair onbeschikbare eigen vermogensrekening. Hiermee dient in het kader van de netto-actieftest rekening te worden gehouden opdat het netto-actief niet daalt onder de eigen vermogensrekeningen die krachtens de wet of statuten onbeschikbaar zijn.

Liquiditeitstest

Uit deze test moet blijken dat de vennootschap na de uitkering in staat zal zijn haar schulden te voldoen naarmate deze opeisbaar worden over een periode van minstens twaalf maanden. In dit kader dient het bestuursorgaan volgens de redelijkerwijze te verwachten ontwikkelingen een prognose te maken en in elk geval ook rekening te houden met de gebeurtenissen waarvan het reeds kennis heeft en die in de verdere toekomst een belangrijke impact kunnen hebben op de liquiditeitspositie van de vennootschap. Een eerste indicatie, doch niet op zich voldoende, kan worden afgeleid uit de omvang van de zogenaamde “quick ratio”.

Tip: bepaal in de statuten van de vennootschap dat het gestorte gedeelte van het kapitaal en de wettelijke reserve kunnen worden uitgekeerd met in acht name van de netto-actieftest en liquiditeitstest.

Beperking op de bestuurdersaansprakelijkheid

Het WVV voert een geldelijke aansprakelijkheidsbeperking in, zowel ten aanzien van derden als ten aanzien van de vennootschap, ongeacht de basis voor de aansprakelijkheid. De beperking, zijnde van 125.000 EUR tot 12.000.000 EUR, is afhankelijk van de grootte van de rechtspersoon (omzet en balanstotaal), geldt voor alle bestuurders samen, per feit of geheel van feiten dat aanleiding geeft tot aansprakelijkheid, ongeacht de ingeroepen rechtsgrond, het aantal eisers of het aantal vorderingen.

Deze geldelijke aansprakelijkheidsbeperking geldt voor feiten vanaf 1 januari 2020 en zal niet van toepassing zijn bij o.m. een lichte fout die eerder gewoonlijk dan toevallig voorkomt, een zware fout en wanneer er sprake is van bedrieglijk opzet of men het oogmerk heeft om te schaden.

Tip: bescherm jezelf naast de wettelijke aansprakelijkheidsbeperking bijkomend via een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering. Een dergelijke verzekering kan door de vennootschap worden afgesloten.

Ontbinding en sluiting van de vereffening in één akte

De voormalige V.O.F. en de Comm.V die gebruik willen maken van de techniek van de ontbinding en sluiting van de vereffening in één akte moeten vanaf 1 januari 2020 de thans gekende en grotendeels ongewijzigde procedure voor de huidige BVBA, NV en CVBA toepassen (met uitzondering van het vereiste van een notariële akte).

Dit houdt concreet in dat enerzijds het bestuursorgaan van de vennootschap in een verslag haar voorstel tot ontbinding zal moeten toelichten en anderzijds dat het bestuursorgaan van de vennootschap een bedrijfsrevisor of een externe accountant zal moeten aanwijzen die over de staat van activa en passiva, die niet ouder mag zijn dan 3 maanden, verslag zal uitbrengen.

Tip: ontbind en vereffen je slapende V.O.F. en Comm.V vóór 1 januari 2020 om een verzwaring van de formaliteiten en kostprijs te vermijden.

***

Wens je bijkomende informatie te bekomen over het nieuwe vennootschapsrecht, of wil je je statuten meteen laten aanpassen aan het nieuwe WVV en gebruik maken van tal van nieuwe mogelijkheden die het WVV invoert, kan je steeds contact opnemen met onze dienst juridisch advies of je dossierbeheerder.

[1] het totaalbedrag van de activa, verminderd met de voorzieningen en de schulden en de nog niet afgeschreven kosten van oprichting en uitbreiding respectievelijk van onderzoek en ontwikkeling.