Hoe worden sociale bijdragen voor zelfstandigen bepaald?

Wanneer je zelfstandige bent, moet je elk kwartaal sociale bijdragen betalen. Maar hoe wordt dat bedrag precies bepaald, en wat kun je verwachten tijdens en na het jaar? We leggen het proces uit in drie stappen: 

Stap 1: Start van het jaar 

Aan het begin van elk kalenderjaar ontvang je van je sociaal verzekeringsfonds een uitnodiging tot betaling. Hierin staat het bedrag dat je elk kwartaal zou moeten betalen aan sociale bijdragen. 

• als je minder dan drie jaar actief bent, betaal je de minimumbijdrage, momenteel € 898,28 per kwar
• ben je langer dan drie jaar actief, dan wordt je bijdrage berekend op basis van je geïndexeerd belastbaar netto-inkomen van drie jaar geleden

Stap 2: Aanpassing tijdens het jaar 

In de loop van het jaar krijg je meestal een beter zicht op je verwachte belastbaar netto-inkomen. Op basis van deze schatting kunnen je sociale bijdragen worden aangepast, omhoog of omlaag, zodat je elk kwartaal zo nauwkeurig mogelijk betaalt. Zo voorkom je grote bijbetalingen achteraf en betaal je meteen de meest correcte bijdrage. 

Stap 3: Definitieve afrekening 

De definitieve afrekening van je sociale bijdragen volgt één tot twee jaar na het inkomstenjaar. Wanneer de fiscus je werkelijk belastbare inkomen kent, wordt dit doorgegeven aan je sociaal verzekeringsfonds. Het fonds berekent dan of je voldoende sociale bijdragen hebt betaald voor het betreffende jaar

• heb je te weinig betaald: dan ontvang je een afrekening
• heb je te veel betaald: dan krijg je dit bedrag teruggestort

Wat als je te laat betaalt? 

Het is cruciaal om je sociale bijdragen op tijd te betalen om verhogingen te vermijden. Bij een laattijdige betaling worden de sociale bijdragen aan het eind van het jaar verhoogd met: 

• 3% per kwartaal én 
• 7% over het totale onbetaalde bedrag. 

Dit betekent een totale stijging van 10%! Betaal dus zeker je sociale bijdragen vóór 20 december 2024 om deze verhoging te voorkomen. Let op: bijdragen worden pas als betaald beschouwd op de datum dat het bedrag op de rekening van je sociaal verzekeringsfonds staat. Houd rekening met feestdagen en bankholidays die vertraging kunnen veroorzaken. 

Extra tip: Fiscale aftrekbaarheid van je VAPZ 

Wil je de fiscale aftrekbaarheid van je Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) maximaal benutten? Zorg er dan voor dat je in 2023 alle verschuldigde sociale bijdragen volledig betaald hebt. Alleen dan kun je de VAPZ-bijdragen fiscaal aftrekken. 

Conclusie 

Het is belangrijk om je sociale bijdragen tijdig en correct te betalen om verhogingen en administratieve ongemakken te voorkomen. Stel indien mogelijk een domiciliëring in, zodat je betalingen altijd op tijd en correct worden uitgevoerd.